Orgels / Amsterdam / Oosterkerk
Kleine Wittenburgerstraat 1, Amsterdam

Kerk

Tot in de 17e eeuw maakte de bevolking van de Oostelijke Eilanden in Amsterdam voor de kerkdiensten gebruik van een 'preekschuur' op de Rapenburg. Deze werd echter te klein en moest wijken voor de bouw van de Rapenburgersluis.
Daardoor werd in 1655 een nieuwe kerk in Hollands Claissistische stijl ontworpen op de Wittenburg aan de Nieuwe Vaart.
Op 1e kerstdag 1671 werd de Oosterkerk in gebruik genomen waarbij voor honderden guldens aan bier schijnt te zijn geleverd.
Toen Amsterdam een jaar later door koning Lodewijk XIV uit Frankrijk werd ingenomen, stagneerde de afwerking van het kerkgebouw.
In de jaren '60 van de vorige eeuw werd de Oosterkerk wegens bouwvalligheid gesloten. Voor het symbolische bedrag van 1 gulden werd het gebouw in 1969 gekocht door de Gemeente Amsterdam. Het stond jaren leeg en kon voor sloop worden behoed en in oude luister hersteld.
Sinds 1985 is de kerk in gebruik voor instellingen op sociaal en maatschappelijk gebied. Het beheer is in handen van de Stichting Oosterkerk.

Orgel

In 1871 bouwde Petrus van Oeckelen een nieuw orgel voor de Nieuwezijdskapel in Amsterdam. Dit instrument werd al in 1899 door J.F. Witte naar de Oosterkerk in Amsterdam overgeplaatst. Het verving hier een Knipscheer-instrument dat op 19 oktober 1817 in gebruik was genomen. De kas van het Knipscheer-orgel werd gebruikt in de Hervormde Overtoomkerk (Nassaukerk), terwijl het pijpwerk is vernietigd. Op 28 januari 1900 kon het Van Oeckelen-orgel in de Oosterkerk in gebruik worden genomen.
Na de sluiting van de Oosterkerk in 1962 heeft de kerk lange tijd leeggestaan. Sinds 1985 is het gebouw in gebruik als multifunctioneel wijkcentrum, maar het orgel is behouden gebleven. De firma Flentrop voerde in 2000/2001 een restauratie uit.

Terug naar boven