Orgels / Wormer / Nieuwe Kerk
Kerkstraat, Wormer

Kerk

Maquette van de oude kerk (15e eeuw-1807)

In de 15e eeuw verrees te Wormer een grote kerk, waarvan het koor in de 16e eeuw werd vergroot.
Gaandeweg werd de (inmiddels te grote) kerk echter bouwvallig, zodat in 1805 werd besloten de kerk af te breken en een kleinere kerk te bouwen.
Twee jaar later vond de daadwerkelijke afbraak plaats en op 12 november 1809 werd de huidige Nieuwe Kerk in gebruik genomen.

Voorgaand orgel
In de Oude Kerk te Wormer stond een tweeklaviers orgel, vermoedelijk gebouwd aan het einde van de 16e eeuw. “De overlevering zegt, dat den Maaker van dit Orgel ten tyde van de Spanjaarden in zyn werk verhinderd wierde,” aldus Joachim Hess in zijn “Dispositien der merkwaardigste kerk-orgelen” uit 1774. Verder vermeldt hij: “In de Bovenkast ligt nog een derde Windlade, waar op zo het schynd nooit eenige pyp heeft gestaan.” Het is niet bekend of het orgel is verdwenen bij de afbraak van de Oude Kerk in 1807 of dat het nog dienst heeft gedaan in de Nieuwe Kerk tot daar in 1865 een nieuw orgel gereed kwam.

Dispositie van het voormalige orgel (16e eeuw) in 1774:

Hoofdwerk:

Rugwerk:

Pedaal:

Holpyp 8'

Prestant 8'

Aangehangen

Octaav 4'

Octaav 4'

Octaav 2'

Octaav 2'

Cornet

Mixtuur

Scharp

Huidig orgel

In 1865 bouwde de firma Flaes & Brünjes een nieuw orgel voor de Hervormde Kerk te Wormer met tien stemmen, verdeeld over twee klavieren. Het pedaal was aangehangen aan het hoofdwerk.
Rond 1900 werd het de Quint 3' van het eerste klavier door een Roerfluit 8' vervangen. Op het tweede manuaal werd op een kantsleep een Voix Céleste toegevoegd. Ook maakte men een vrij pedaal door een transmissie van de Bourdon 16' op het pedaal te disponeren.
De firma Flentrop restaureerde het Flaes-orgel in 1967 waarbij werd een nieuwe Quint 3’ op het hoofdwerk werd geplaatst en de Voix Céleste werd verwijderd.
In 1983 restaureerde Flentrop het instrument opnieuw. Het oorspronkelijke aangehangen pedaal werd hersteld. De Saliconaal 8' van het tweede manuaal heet sinds 1983 Viola di Gamba. Het orgel is op 23 september 1983 weer in gebruik genomen met een concert door Jan Jongepier die als adviseur bij de werkzaamheden betrokken was.

Dispositie van het Flaes-orgel (1865) vanaf  1983:

Hoofdwerk:

Nevenwerk:

Pedaal:

Bourdon 16'

Holpijp 8'

Aangehangen aan hoofdwerk

Prestant 8'

Salicionaal 8'

Octaaf 4'

Roerfluit 4'

Werktuiglijke registers

Quint 3'

Koppel Manuaal I-Manuaal II

Octaaf 2'

Tremulant Nevenwerk

Mixtuur III sterk

Cornet IV sterk disc.

Terug naar boven